Kwaliteitsontwikkeling en -borging toetsing en examinering

Scholen hebben de verantwoordelijkheid te zorgen voor een goede, procedureel zuivere organisatie van de school- en centrale examens, zodat leerlingen een diploma kunnen halen waarvan de waarde buiten discussie staat. Volgens het managementstatuut van de vereniging zijn rectoren/algemeen directeuren volledig gemandateerd voor de invulling en uitvoering van het toetsbeleid en examinering.

Voor versterking en borging van het examineringproces volgt de vereniging de negen actielijnen van de VO-raad. Om te komen tot het verder verbeteren en borgen van de kwaliteit van examinering is in 2020 een vijftal initiatieven uit 2019 verder uitgewerkt. Drie daarvan (Cito audit-in-1-dag, professionalisering en handreiking / model examenreglement,) worden hieronder uitgebreid toegelicht. Wat betreft de overige twee initiatieven wordt kort de stand van zaken gedeeld.

Een van de initiatieven was regionale consultatie en Cito audit-in-1-dag. Om snel inzicht te krijgen in de kwaliteit van examinering (m.n. schoolexamens) en eventuele verbeterpunten hebben alle OMO-scholen deelgenomen aan de audit-in-1-dag van Cito, m.u.v. de praktijkscholen. Om het lerende effect te vergroten is samengewerkt tussen een lead-auditor van Cito en een co-auditor van de school, zodat eventuele volgende audits (gedeeltelijk) door OMO-medewerkers kunnen worden uitgevoerd. 

De conclusies en aanbevelingen worden opgepakt in 2021. Hierbij valt te denken aan:

  • Het ondersteunen van de scholen bij de ontwikkeling van toetsvisie en toetsbeleid.

  • Het opstellen van een (digitaal) handboek examinering.

  • Het vastleggen van rollen, taken en verantwoordelijkheden van examencommissies en overige betrokkenen bij examinering in functie-/taakbeschrijvingen.

  • Deskundigheidsbevordering bij de betrokkenen van examinering stimuleren en aandacht schenken aan kwaliteitsverbeterplannen op het terrein van schoolexaminering.

Een ander initiatief was professionalisering en expertiseontwikkeling. In dit kader is gezocht naar een geschikte opleidingspartner. De vereniging heeft hiervoor een overeenkomst gesloten met Noordhoff Academy. OMO-medewerkers kunnen zich aanmelden voor diverse opleidingen op het gebied van toetskwaliteit en examinering. Door het volgen van een van de opleidingen wordt niet alleen de toets- en examenkwaliteit verbeterd, maar wordt ook gezorgd voor de borging ervan. Dit sluit aan bij de aanbeveling uit het rapport van Cito audit-in-1-dag om deskundigheidbevordering binnen de scholen op het gebied van examinering te stimuleren.

Op de individuele scholen is er veel aandacht voor de schoolexamens en de PTA’s (programma van toetsing en afsluiting). De PTA’s zijn kwalitatief getoetst en indien nodig conform de regelgeving aangescherpt en aangepast. De PTA’s worden besproken met de examensecretarissen en de vaksecties.

In het kader van ‘Versterking positie examencommissie’ is in 2020 een model examenreglement voor de vereniging opgemaakt. Dit model examenreglement is opgebouwd uit twee delen. Het eerste deel bevat het bestuurlijke gedeelte, wat voornamelijk bestaat uit het wettelijk kader. In het tweede deel kan de schoolspecifieke visie op toetsen opgenomen worden. Deel 2 is dan ook een handreiking voor de scholen, opgebouwd als raamwerk.

Op de scholen wordt een visie op toetsen ontwikkeld. Om de toetsdruk voor leerlingen te verminderen wordt op veel scholen het toetsbeleid aangepast. Er worden aanpassingen gedaan in het maximaal aantal toetsen dat afgenomen kan worden per periode en het aantal (kleinere) toetsen wordt teruggedrongen. Ook de opbouw van een goede toets is onderwerp van gesprek. Een toetsresultaat moet een weerspiegeling zijn van de competenties van een leerling.

En verder...
Aan het Ontwikkelkader zijn nieuwe vragen toegevoegd die aansluiten bij de conclusies en aanbevelingen uit de rapporten van de audit-in-1-dag van Cito (initiatief Doorontwikkeling Ontwikkelkader).  

Het initiatief 'Toelichting in managementrapportage en jaargesprek' is opgepakt. De onderwerpen hebben een plek gekregen in de managementrapportage en het jaargesprek en komen zo periodiek aan de orde tijdens gesprekken tussen de Raad van Bestuur en de rector/algemeen directeur.